Τὸ πολύτιμο μαργαριτάρι
Ἕνας ἔμπορος γύρευε ὡραῖα μαργαριτάρια· καὶ «εὑρὼν ἕνα πολύτιμον μαργαρίτην ἀπελθὼν πέπρακε πάντα ὅσα εἶχε καὶ ἠγόρασεν αὐτόν» (Ματθ. ιγ 46).
Τὸ μαργαριτάρι αὐτὸ εἶναι ἡ Βασιλεία. Ὁ Ἰησοῦς δὲν ὁμιλεῖ γιὰ τὸν ἑαυτό Του στὴν παραβολὴ τοῦ μαργαριταριοῦ, ὡστόσο ἡ παραβολὴ ἀναφέρεται σ' Αὐτὸν ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις. Εἶναι ὁ ἐξάγγελος καὶ ὁ πάροχος τῆς Βασιλείας. Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρός, παίρνουν μορφὴ συγκεκριμένη, ἐκεῖ ὅπου βασιλεύει κυρίαρχα ἡ θέληση τοῦ Ἰησοῦ.
Αὐτός, ποὺ ἀνακάλυψε τὸ μαργαριτάρι, ἐγκαταλείπει κάθε τί ἄλλο. Τὸ πολύτιμο μαργαριτάρι ἔγινε γι' αὐτὸν ἡ μόνη ἀνάγκη. Περπατεῖ κι ἡ καρδιά του τραγουδᾶ: «Βρῆκα τὸ μαργαριτάρι. Ἔχω κάθε τὶ ποὺ θέλω. Δὲν ἔχω ἀνάγκη γιὰ τίποτε ἄλλο. Ἡ ζωή μου κορυφώθηκε».
Φαίνεται πολὺ περίεργο, φαίνεται ἀνεξήγητο, ὅτι πολλοὶ ἀπ' αὐτούς, ποὺ ἔκριναν πὼς ἡ Βασιλεία ἀξίζει περισσότερο ἀπὸ κάθε τὶ στὸν κόσμο καὶ πού, ἀκόμη, μὲ ὁλοκληρωτικὴ προσχώρηση ἔλαβαν καὶ προσδέχτηκαν τὴν Βασιλεία, δὲν ζοῦν σὲ μιὰ διαρκῆ ἔξαρση. Ἄν γνωρίζαμε τὸ δῶρο τοῦ Θεοῦ, ἡ πνευματική μας ζωὴ δὲν θὰ σέρνονταν μέτρια καὶ μαραμένη. Βρῆκες τὸ μαργαριτάρι; Γιατί τότε, ἡ ψυχή σου δὲν τραγουδᾶ μέσα σὲ μιὰ μέθη ἁπλῆ: «Ἔχω τὸ μαργαριτάρι! Ἔχω τώρα τὸ μαργαριτάρι!».
Μπορεῖ ὅμως ν' ἀγορασθεῖ τὸ μαργαριτάρι; Ἡ Βασιλεία δὲν εἶναι ἕνα δώρημα χαρισματικό, ποὺ τὸ δεχόμαστε ἢ τὸ ἀρνούμαστε, δὲν εἴμαστε ὅμως ποτὲ ἄξιοί του;
Ναί, ἡ βασιλεία μᾶς «δίδεται». Δὲν θὰ μποροῦσε ν' ἀγοραστεῖ μὲ τὰ πενιχρά μας μέσα. Σ' ὅτι ἀφορᾷ τὴν Βασιλεία, τὸ κάθε τὶ εἶναι Χάρη. Κι ὡστόσο, ὁ Ἰησοῦς κάνει λόγο γιὰ ἀγορὰ τοῦ μαργαριταριοῦ. Ἐδῶ ἡ λέξη «ἀγοράζω» παίρνει εἰδικὸ νόημα. «Ἀγοράζω τὸ μαργαριτάρι» θὰ πεῖ τὸ δέχομαι, δίνω θέση στὸ μαργαριτάρι, δίνω θέση στὴ Βασιλεία. Αὐτὸ σημαίνει πὼς δὲν θὰ ἀφήναμε μέσα μας νὰ ὑπάρχει τίποτε ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἐμποδίσει τὴν εἴσοδο καὶ τὸ μεγάλωμα τῆς Βασιλείας.
Τὸ Εὐαγγέλιο δὲν ἐπεκτείνεται καὶ στὸν τρόπο, ποὺ μεγαλώνει τὸ μαργαριτάρι. Θὰ μπορούσαμε νὰ ἐπιμηκύνουμε τὴν παραβολὴ καὶ νὰ ποῦμε: Γιὰ νὰ σχηματισθεῖ ἕνα μαργαριτάρι, πρέπει ἕνα ξένο σῶμα - πχ. ἕνας κόκκος ἄμμου, ἕνα κομμάτι φύκι - νὰ μπεῖ μέσα στὸν δέκτη. Σφηνωμένο ἀνάμεσα στὶς πτυχὲς τῆς σάρκας τοῦ μαργαριτοφόρου ὀστράκου, τὸ σῶμα αὐτὸ θὰ σχηματίσει τὸν πυρῆνα τοῦ μαργαριταριοῦ. Ἀποθέματα μαργάρου ποὺ ἐκκρίνει ὁ λήπτης, θὰ περιβάλουν τὸν πυρῆνα αὐτὸν μὲ ἀλλεπάλληλα στρώματα κι ἔτσι τὸ μαργαριτάρι θ' αὐξηθεῖ καὶ θὰ μεγαλώσει.
Καὶ ἡ Βασιλεία πρέπει νὰ μπεῖ σε μᾶς κάπως σὰν μὲ μιὰ διάρρηξη, σὰν σῶμα ξένο στὴν ἀρχή. Ἔτσι τὸ πολύτιμο μαργαριτάρι πρέπει μέσα μας νὰ τραφεῖ ἀπὸ τὴν ἰδική μας ὕπαρξη. Γιὰ νὰ δώσουμε θέση στὴ Βασιλεία, γιὰ νὰ τῆς ἐπιτρέψουμε ν' ἀναπτυχθεῖ μέσα μας, πρέπει νὰ ἀπαρνηθοῦμε πολλά. Ἀπ' τὴν φροντίδα, ποὺ ἔχουμε γιὰ τὸ μαργαριτάρι, ἐξαρτᾶται ἡ λάμψη του, ἡ ὀμορφιά του.
Ὁ Ἰησοῦς καὶ ἡ Βασιλεία εἶναι τὸ ἴδιο πρᾶγμα. Ὁ Ἰησοῦς εἶναι τὸ μαργαριτάρι, τὸ μόνο μαργαριτάρι, ποὺ εἶναι ἀληθινὰ πολύτιμο. Ἐκεῖνος, ποὺ μέσ' τὴν καρδιά του τὸ μαργαριτάρι αὐτὸ σχηματίζεται, θὰ ἐπαναλάβει τὴ φράση τοῦ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου: «ἐκεῖνον δεῖ αὐξάνειν, ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαι» (Ἰω. γ' 30).
Μοναχοῦ τῆς Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας, «Πρόσωπον Φωτός», ἐκδ. Β. Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1970.
