Δημητρίου Βογιατζή

Θεολόγου Καθηγητού

ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

Οι πρόσφατες αποφάσεις 1749 και 1750 /2019 του ΣτΕ, ακυρώνουν οριστικά τα ισχύοντα σήμερα προγράμματα Θρησκευτικών και δικαιώνουν τους αγώνες των θεολόγων ενάντια στην αλλοίωση και την υποβάθμιση του μαθήματος. ΟΙ αποφάσεις αυτές ελήφθησαν με μεγάλη και διευρυμένη, σε σχέση με τις προηγούμενες¹, πλειοψηφία, 24 έναντι 6 δικαστών. Δύο διαφορετικές ολομέλειες, μείζων και ελάσσων, του δικαστηρίου κατοχύρωσαν το μάθημα στο συνταγματικό και νομικό του πλαίσιο, όπου σε σύνολο 41 δικαστών (οι 11 μετείχαν και στα δύο σώματα), οι 32 τάχθηκαν υπέρ του ορθοδόξου μαθήματος και οι 9 κατά. Οι αποφάσεις αυτές ξεκαθάρισαν οριστικά το τοπίο και με τα δεδομένα αυτά, αφού καταγράψουμε τη σημερινή κατάσταση, θα διατυπώσουμε στη συνέχεια ορισμένες σκέψεις για τις προοπτικές και το μέλλον του μαθήματος.

Δημητρίου Βογιατζῆ, Τὰ Θρησκευτικὰ στὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου

Δημητρίου Βογιατζῆ,

«Τὰ Θρησκευτικὰ στὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου. 

Ἐκλεκτικὲς συγγένειες καὶ ἀνίερες συμμαχίες»,

Ὀρθόδοξος Τύπος 22.11.2019

Ὅπως εἶναι γνωστό, στὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου (ΕΔΔΑ) ἐκδικάστηκε πρόσφατα ἡ ὑπόθεση Παπαγεωργίου καὶ ἄλλοι κατὰ Ἑλλάδος (ἀρ. 4762/18 καὶ 6140/18) ποὺ ἀφορᾶ τὴ διαδικασία ἀπαλλαγῆς ἀπὸ τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν[1]. Ἡ βασικὴ αἰτίαση τῶν ἐγκαλούντων ἦταν ὅτι ἡ ὑπεύθυνη δήλωση τοῦ ν. 1599 ποὺ ἀπαιτεῖται γιὰ τὴν ἀπαλλαγὴ παραβιάζει τὰ δικαιώματα τῶν μαθητῶν γιατί μπορεῖ ὁ Διευθυντὴς τοῦ Σχολείου νὰ τοὺς ὁδηγήσει σὲ εἰσαγγελικὸ ἔλεγχο ἂν τὴ θεωρήσει ψευδῆ. Στὴν ὑπόθεση αὐτὴ κατατέθηκαν πρόσθετες παρεμβάσεις ἀπὸ τρεῖς φορεῖς: Τὸ Ἑλληνικὸ Παρατηρητήριο τῶν Συμφωνιῶν τοῦ Ἐλσίνκι[2], τὴν Ἕνωση Ἀθέων καὶ τὸ ΕΛΙΑΜΕΠ. Παραδόξως ἀλλὰ ὄχι ἀνεξήγητα, οἱ προτάσεις τῶν τριῶν φορέων καὶ οἱ ἀπαντήσεις τῆς κυβερνήσεως ἀσχολοῦνται πολὺ περισσότερο μὲ τὸ περιεχόμενο τοῦ μαθήματος καὶ λιγότερο μὲ τὸ ζήτημα ποὺ ἐκδικάστηκε.

Νέα ἐγκύκλιος γιὰ τὶς ἀπαλλαγὲς

Ι.Κ.Αγγελόπουλου, Ἐρωτήματα πρὸς τὸν Συνήγορο τοῦ Πολίτου

Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων - Επιτροπή Παιδείας, Το ζήτημα των απαλλαγών από το μάθημα των Θρησκευτικών και η ορθή αντιμετώπισή του

Αθήνα 19 Ιανουαρίου 2013

Η απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Χανίων για τις απαλλαγές στο μάθημα των Θρησκευτικών

Εγκύκλιοι απαλλαγών

Η απάντηση της Π.Χριστοφιλοπούλου στην ερώτηση του Φ.Κουβέλη

Ι.Κ.Αγγελόπουλου, Ανάγκη για έκδοση νέας εγκύκλιου για την απαλλαγή των μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών

                                                                                                          22-11-2011

1. Θεωρητικὴ προσέγγιση

Τὸ ζήτημα τῶν ἀπαλλαγῶν ἀπὸ τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν, μετὰ τὸ καλοκαίρι τοῦ 2008, πῆρε μεγάλες διαστάσεις. Μέχρι τότε ἴσχυε μία ἐγκύκλιος τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας, μὲ βάση τὴν ὁποία οἱ γονεῖς ποὺ ἐπιθυμοῦσαν τὴν ἀπαλλαγὴ τοῦ παιδιοῦ τους ἀπὸ τὸ μάθημα ὑπέγραφαν ὑπεύθυνη δήλωση, στὴν ὁποία ἔγραφαν ὅτι δὲν εἶναι χριστιανοὶ ὀρθόδοξοι. Τὰ παλαιότερα χρόνια, γιὰ νὰ ἀπαλλαγεῖ κάποιος μαθητὴς ἀπὸ τὸ μάθημα, ἔπρεπε οἱ γονεῖς του νὰ προσκομίσουν στὸ σχολεῖο κάποιο πιστοποιητικὸ ὅτι ἀνῆκαν σὲ ἄλλη θρησκεία ἢ σὲ ἄλλη ὁμολογία. Στὴν αἴτησή τους δήλωναν καὶ τὸ ποῦ θὰ παρέμενε τὸ παιδί τους κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ μαθήματος (ἐντὸς τῆς αἰθούσης, στὸ προαύλειο κ.λπ.).

Δ.Βογιατζή, Σχόλια και παρατηρήσεις σχετικά με το υπόμνημα του Συμβούλου και των Παρέδρων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου προς τον Υπουργό Παιδείας.

                                                                          Αθήνα 10-9-2008

Μετά τη δημιουργία του γνωστού θέματος με τις εγκυκλίους για την απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών ο Θεολογικός κόσμος ανέμενε από τους υπευθύνους του μαθήματος στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο κ.κ. Στ. Γιαγκάζογλου, Γ.Στάθη και Π.Καλαϊτζίδη  υπεύθυνη ενημέρωση και παρέμβαση ώστε να διαλυθούν οι σκόπιμες και προβοκατόρικες παρεξηγήσεις, να τοποθετηθούν τα πράγματα στη σωστή τους βάση και να δρομολογηθούν οι κατάλληλες ενέργειες για τη διευθέτηση των ζητημάτων που προέ­κυψαν.

Δ.Βογιατζή: Έλεγχος των ισχυρισμών του Συνηγόρου του Πολίτη για το μάθημα των Θρησκευτικών

                                      Κοινωνία, τ. 3 (2011), 261-275

           Τον τελευταίο καιρό και με αφορμή τις προτάσεις για το, κατ’ ευφημισμόν, λεγόμενο «Νέο Λύκειο», ανακινήθηκε και πάλι το θέμα της υποχρεωτικότητας του μαθήματος των Θρησκευτικών καθώς και το θέμα των απαλλαγών. Συγκεκριμένα από κάποιους κύκλους υποστηρίζεται, προς στήριξη των σχεδίων Δραγώνα, ότι το μάθημα των Θρησκευτικών είναι προαιρετικό γιατί «το αρθρ.16 παρ. 2 του Συν­τάγματος δημιουργεί υποχρέωση της πολιτείας να παρέχει θρησκευτική εκπαίδευ­ση, όχι όμως και υποχρέωση των πολιτών να την δέχονται».