Βασίλη Γαλούπη,
«Σχολεῖο» ἐγκλήματος ἡ τρὰπ κουλτούρα καὶ τὰ social media γιὰ τοὺς μαθητές
Ναρκωτικά. Ὅπλα. Ληστεῖες. Ξυλοδαρμοί. Ἀναβολικά. Μισογυνισμός. Ὠμὴ βία. Ἡ τρὰπ ὑποκουλτούρα ἐξυμνεῖ καὶ ἐπιδεικνύει τὸ ἔγκλημα στὸ Τikτok, καὶ ξεχύνεται σὰν τσουνάμι παραβατικότητας στὸν πραγματικὸ κόσμο τῶν ἀνηλίκων. Τὸ κοινωνικὸ ραντὰρ δὲν μπορεῖ πλέον νὰ στρουθοκαμηλίζει...
Τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 2022, ὁ νεαρὸς τράπερ Thug Slime, ποὺ μεγάλωσε στὰ Σεπόλια, ἀνέβασε ἕνα βίντεο στὸ TikTok ἀπὸ συναυλία του ἔχοντας ἀγκαλιὰ ἕνα 10χρονο κορίτσι. Ἡ Ἑλληνίδα μαθήτρια τραγουδοῦσε μαζί του «Βγαίνει ἔξω μόνο μὲ ἀλῆτες – Τῆς ἀρέσουν οἱ ἐγκληματίες – Εἶναι ἀλήτισσα, δὲν ἀράζει μὲ ντίβες – Θέλει νὰ καλοπερνάει, τῆς ἀρέσουνε οἱ νύχτες» κι ἀποθεωνόταν ἀπὸ τὸ κυρίως ἐφηβικὸ κοινό. Λίγοι ἀναρωτήθηκαν τί δουλειὰ μπορεῖ νὰ ἔχει παιδὶ στὰ χέρια τύπου πού... τραγουδάει «Θέλω ἕνα glock 26 καὶ ἕνα Ruger»;
Πρὶν ἀπὸ δύο ἡμέρες, τὸ ὑπουργεῖο Παιδείας ἀνακοίνωσε τὸ «Ἐθνικὸ Σχέδιο κατὰ τοῦ bullying στὰ σχολεῖα», μὲ μιὰ δέσμη φιλόδοξων μέτρων, ὅπως ἡ πλατφόρμα καταγγελιῶν, οἱ τιμωρίες καὶ ἡ χρήση κινητῶν τηλεφώνων. Φιλότιμη ἡ προσπάθεια, ἀλλὰ ἡ ρίζα τοῦ προβλήματος δὲν εἶναι ἐντοπισμένη καὶ ἡ λύση δὲν εἶναι οἱ ἀποβολὲς ἀπὸ τὴν τάξη.
Ἡ ἄγουρη βία ἔχει ἐξαπλωθεῖ μὲ διάφορες μορφὲς στοὺς ἀνηλίκους. Βρίσκεται ἐντός, ἀλλὰ κι ἐκτὸς σχολείων. Τὴν Ἑλληνικὴ Ἀστυνομία ἀπασχολοῦσαν πέρυσι κάθε μῆνα 1.200 περιστατικὰ ἐφηβικῆς παραβατικότητας. Στὰ σχολεῖα καὶ στὶς γειτονιὲς ἐπιβάλλονται ἡ «μαθητικὴ κουλτούρα τῶν μαχαιριῶν» καὶ ὁ «νόμος τοῦ νταῆ». Τὰ κορίτσια θεωροῦνται «πόρνες» μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ γεννήθηκαν γυναῖκες.
Ἀλήθεια, πῶς βρεθήκαμε ξαφνικὰ σὲ μιὰ κοινωνία μὲ ἀνεξέλεγκτους καὶ τόσο βίαιους ἐφήβους, ἕτοιμους ἀκόμα καὶ νὰ σκοτώσουν; Οἱ ἰσχυρισμοὶ ὅτι στὸν πυρῆνα βρίσκονται ἡ οἰκονομικὴ κρίση μὲ τὴ φτωχοποίηση τῶν οἰκογενειῶν ἢ τὰ πανδημικὰ lockdowns ἴσως νὰ μὴν εἶναι πιὰ ἀρκετοί.
Τὴν περασμένη δεκαετία, τέτοια ἀκραῖα φαινόμενα δὲν ἦταν παγιωμένα, ἂν καὶ ἡ κοινωνία ὑπέφερε περισσότερο ἀπὸ σήμερα. Ἀκόμα καὶ ἔπειτα ἀπὸ μακροχρόνιους πολέμους, ἡ «ἀπάντηση» τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας δὲν ἦταν ποτὲ οἱ μαθητικὲς συμμορίες καὶ τὰ μαχαιρώματα μεταξὺ παιδιῶν. Ἡ βία περιοριζόταν συνολικά, δὲν αὐξανόταν. Καὶ τὰ παιδιὰ θωρακίζονταν ἀπὸ τὶς δεμένες οἰκογένειές τους.
Χαλαρὰ τὰ ὅρια τῶν γονέων
Σήμερα, οἱ γονεῖς ποὺ μεγάλωσαν μὲ τὸ κωστοπουλικὸ «Κλίκ» των ξεσαλωμάτων ἀδυνατοῦν, κουρασμένοι πιὰ ἀπὸ τὴ σκληρὴ καθημερινότητα, νὰ βροῦν τὴν ἰσορροπία στὰ σπίτια τους. Χαλαρώνουν τὰ ὅρια πολὺ γρήγορα στὰ παιδιά τους, ὅπως ἐπισημαίνουν οἱ ψυχολόγοι. Ψάχνοντας γιὰ περισσότερη σημασία, οἱ ἔφηβοι γοητεύονται γρήγορα ἀπὸ τὴν ὠμὴ βία κι ἐντάσσονται σὲ φαμίλιες-συμμορίες. Ἡ τρὰπ καὶ τὰ social media «χτυποῦν» σ’ αὐτὴν ἀκριβῶς τὴ δεξαμενή.
Μὲ τὶς οἰκογένειες ἀποδιοργανωμένες καὶ ἀποδυναμωμένους ἄλλους ἰσχυροὺς πυρῆνες κοινωνικῆς συνοχῆς, ὅπως ἡ Ἐκκλησία, ἀκόμα καὶ οἱ κομματικὲς νεολαῖες, τὰ παιδιὰ «αἰχμαλωτίζονται» ἀπὸ τὴν αἴσθηση δύναμης καὶ γρήγορου πλουτισμοῦ μὲ παρανομίες.
Πολλοὶ Ἑλληνες τράπερ ἔχουν συλληφθεῖ καὶ κατηγορηθεῖ τὰ τελευταῖα χρόνια γιὰ σοβαρὰ ἐγκλήματα – ἀπὸ διακίνηση ναρκωτικῶν καὶ κλοπὲς μέχρι ἄγριους ξυλοδαρμούς, παράνομη ὁπλοκατοχή, ἀκόμα καὶ ἀπόπειρες βιασμῶν. Συχνά, οἱ ἴδιοι εἶναι ποὺ διακινοῦν στὸ Τikτok τὰ βίντεο μὲ τὶς βιαιότητές τους. Οἱ στίχοι τους προσομοιάζουν ἀκόμα συχνότερα μὲ ὅσα κάνουν στὴν πραγματική τους ζωή. Τὰ παιδιά, δίχως ἀντιστάσεις, κοιτάζουν νὰ τοὺς μιμηθοῦν.
Ἡ διείσδυση τῆς τρὰπ μουσικῆς σὲ 12χρονα καὶ 14χρονα παιδιά, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν ἀσυδοσία τῶν πανίσχυρων social media, δὲν μπορεῖ νὰ ἐξηγηθεῖ ἐπιφανειακὰ καὶ μὲ τὰ συμβατικὰ στάνταρ περὶ τέχνης. Ἀκριβῶς ἐπειδὴ ἕνας μονόχνωτος λόγος μίσους κι ἐπίδειξης ἐγκληματικῆς συμπεριφορᾶς, πολλὲς φορὲς καὶ βιωματικῆς, δὲν εἶναι τέχνη μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ ντύνεται μὲ μερικὲς ἄτσαλες νότες.
Τὸ παραδοσιακὸ αἴνιγμα «ἠθικοῦ πανικοῦ» εἶναι τόσο παλιὸ ὅσο καὶ ἡ ἴδια ἡ ψυχαγωγία: ἡ μουσικὴ ἀντικατοπτρίζει τὸ περιβάλλον μας ἢ τὸ διαμορφώνει; Μποροῦν οἱ ἄνθρωποι, καὶ εἰδικὰ οἱ ἀνήλικοι, νὰ διακρίνουν μέσα ἀπὸ τὶς βίαιες ταινίες ἢ τὰ αἱματηρὰ βιντεοπαιχνίδια τὸ πραγματικὸ γεγονὸς ἀπὸ τὴ φαντασία ἢ τὸ ἀφήνουν ἀφιλτράριστα νὰ ἐπηρεάσει τὴ συμπεριφορά τους;
Οἱ καλλιτέχνες τῆς τρὰπ συνήθως ἀπαντοῦν πώς, ὅταν γράφουν ἕναν βίαιο στίχο, πού, π.χ., ἀναφέρεται στὸ ἔγκλημα μὲ μαχαίρι, εἶναι ἐπειδὴ «αὐτὸ εἶναι αὐτὸ ποὺ βλέπεις ἀπὸ τὸ παράθυρό σου στὸ περιβάλλον σου, καὶ ὡς καλλιτέχνης αὐτὸ ἀπεικονίζεις στοὺς στίχους σου». «Ἡ μουσικὴ» λένε «μπορεῖ νὰ γοητεύεται ἀπὸ τὸ βίαιο ἔγκλημα, ἀλλὰ δὲν ἀναγκάζει τὸ χέρι κανενὸς νὰ διαπράξει αὐτὲς τὶς ἐνέργειες».
Μὲ τὴν τρὰπ τὰ πράγματα εἶναι ξεκάθαρα. «Οἱ δολοφονίες καὶ τὰ μαχαιρώματα ποὺ μαστίζουν τὸ Λονδῖνο καὶ ἄλλες πόλεις συνδέονται ἄμεσα μὲ αὐτὴ τὴ νέα, ὑπερβίαιη μορφὴ μουσικῆς ποὺ σαρώνει τὴ Βρετανία» συμπέραιναν τὸ 2018 οἱ «Sunday Times».
Ὁ «Guardian» συνέδεε τότε, ὕστερα ἀπὸ μιὰ σειρὰ ἐγκλημάτων, τὴ δικτύωση ποὺ ἔχει ἡ τρὰπ μέσῳ τῶν social media. «Ὑπάρχουν βάσιμες ἀνησυχίες ὅτι ἡ τρὰπ καὶ παρόμοια μουσικὰ ὑποείδη δὲν καθρεφτίζουν ἁπλῶς τὴν ἐγκληματικότητα, ἀλλὰ τὴν ὁδηγοῦν καὶ τὴν ὑποκινοῦν!»
Οἱ συλλήψεις τράπερ τοῦ τελευταίου 6μήνου
5/2/24: Συνελήφθη ὁ τράπερ ΝΟΕ, κατὰ κόσμον Βασίλης Στρατής, ἐπειδὴ προσπαθοῦσε νὰ κλέψει βαλίτσες γυναικῶν ἐπιβατῶν στὸ ἀεροδρόμιο «Ἐλ. Βενιζέλος».
3/2/24: Συνελήφθη ὁ τράπερ Ricta, ποὺ κατηγορεῖται γιὰ τὸν ἄγριο ξυλοδαρμὸ καὶ τὸν σοβαρὸ τραυματισμὸ 23χρονου φοιτητὴ στὴ Θεσσαλονίκη.
29/1/24: Συνελήφθη ὁ 27χρονος τράπερ Strat ὕστερα ἀπὸ ξυλοδαρμό, ἀπόπειρα ἀπαγωγῆς 20χρονου τράπερ στὴν Καλλιθέα, μὲ ἐμπρησμὸ καὶ τῆς μοτοσικλέτας του.
4/12/23: Συνελήφθη ὁ τράπερ Don Leon γιὰ κλοπὲς σὲ ΑΤΜ ὕψους 700.000 εὐρώ. Ὁ ἴδιος καὶ οἱ δυὸ συνεργοί του «ξέπλεναν» τὰ χρήματα στὴν τρὰπ μουσικὴ στὰ καζίνα. Οἱ ἀστυνομικοὶ ἐντόπισαν 206.000 σὲ μετρητά, ἕνα πολεμικὸ τυφέκιο Μ16 καὶ 1,5 κιλὸ ἐκρηκτικῆς ὕλης.
8/11/23: Συνελήφθη ὁ τράπερ Strat στὸ Πεδίον του Ἀρεως, ἔχοντας πάνω του 122 γραμμάρια κοκαΐνη καὶ 2.350 εὐρώ.
Ἡ ἀπόφαση δικαστὴ γιὰ ἰσόβια, ποὺ συνέδεσε τὸν στίχο μὲ τὴ δολοφονία 15χρονου
Ἡ κουλτούρα της τρὰπ ξεκίνησε στὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ 2000 στὸν Νότο τῶν ΗΠΑ. Γρήγορα ἄρχισε νὰ βρίσκει πρόσφορο ἔδαφος καὶ στὴν Εὐρώπη. Ἔφτασε καὶ στὴ χώρα μας, καὶ τὰ τελευταῖα χρόνια ἡ σκιά της βρίσκεται πάνω ἀπὸ τὰ σχολεῖα, ἀφοῦ γιὰ τοὺς ἐνήλικες αὐτὸ τὸ ἀτάλαντο, ἀπειλητικὸ καὶ λιγούρικο κὶτς εἶναι ἀδιάφορο.
Ἀπὸ τὸ Κέντρο Ἐγκληματολογίας της Βρετανίας μέχρι εἰδικοῦς τῆς Ὀξφόρδης καὶ τὴν Ἀμερικανικὴ Ψυχολογικὴ Ἑταιρία, τὸ συμπέρασμα εἶναι πὼς τὸ ἄγριο ξύλο, τὰ μαχαιρώματα καὶ οἱ ἐκφοβισμοὶ ποὺ μαστίζουν παιδιὰ κι ἐφήβους συνδέονται ἄμεσα μὲ τὴν ὑπερβίαιη μορφὴ κουλτούρας ποὺ δοξάζει τον κουτσαβακισμό, τὸ ψευτονταηλίκι, τὴ φτήνια καὶ τὴν ἰσοπέδωση.
Οἱ ἐνήλικοι διαθέτουν τὴν ἱκανότητα καὶ τὴν ἐμπειρία νὰ ἐντοπίσουν καὶ νὰ ἀπορρίψουν μηνύματα, πού, ὅμως, ἕνα παιδὶ δὲν μπορεῖ ἀκόμη νὰ ἐπεξεργαστεῖ. Ἡ ἔκθεση σὲ βίαιο περιεχόμενο κανονικοποιεῖ τὶς ἐγκληματικὲς πράξεις καὶ δηλητηριάζει τὴν κοσμοθεωρία ἑνὸς παιδιοῦ, ἐνῷ σχηματίζεται. Τὸ ἂν αὐτὸ ὁδηγήσει σὲ βίαιη συμπεριφορὰ ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν ἀτομικὴ προσωπικότητα, τὶς συνθῆκες ζωῆς, τὴν οἰκογένεια καὶ τὴν προδιάθεση. Σ’ αὐτὲς τὶς ἡλικίες, ὅμως, οἱ ἀντιστάσεις κάμπτονται εὐκολότερα ἀπὸ τὴν τάση τοῦ παιδιοῦ νὰ κοινωνικοποιηθεῖ μέσῳ μιᾶς «ὁμάδας», στὴν προκειμένη συμμορίας.
Στὴ χώρα μας, ἡ ἐγκληματικότητα ἐμφανίζεται καὶ διαφημίζεται σὲ «μουσικὰ» βίντεο ποὺ πλασάρουν νταηλίκια, διακίνηση ναρκωτικῶν, βιασμούς, σὲ φωτογραφίες καὶ βίντεο μὲ πραγματικὲς πράξεις βίας, σὲ διαδικτυακὲς ἐπιθέσεις ἢ ἐκβιασμούς, γοητεύοντας ὅσους ἐφήβους ἀντλοῦν τὴν αὐτοεκτίμησή τους ἀπὸ τὴν περσόνα ποὺ δημιουργοῦν στὸ διαδίκτυο
Τὰ ἐπίπεδα νεανικῆς βίας ἔφτασαν νὰ εἶναι τόσο ὑψηλά, ποὺ τὸ ζήτημα ἀφορᾶ ὁλόκληρη τὴν κοινωνία. Πέρυσι, ἡ κυβέρνηση τῆς Βρετανίας πραγματοποίησε τὴ μεγαλύτερη σχετικὴ ἔρευνα καὶ τὸ συμπέρασμα ἦταν σοκαριστικό. Οἱ μισοὶ ἀπὸ τοὺς ἐφήβους τῆς χώρας ἔγιναν μάρτυρες ἢ ὑπῆρξαν θύματα βίας. Ἀπὸ αὐτούς, 358.000 ἔφηβοι ὑπέστησαν σοβαροὺς τραυματισμοὺς μέσα στὸ 2023.
Ὅταν οἱ δράστες βίας ρωτήθηκαν γιατί ἔβλαψαν ἄλλους, οἱ περισσότεροι ἀπὸ τοὺς μισοὺς εἶπαν ὅτι τὸ ἔκαναν ἐπειδὴ τοὺς «προκάλεσαν» κυρίως μέσῳ διαδικτύου, ἐνῷ τὸ bullying καὶ τὰ «ἀντίποινα» ἦταν ἄλλοι σημαντικοὶ παράγοντες. Ἡ τρὰπ κουλτούρα ἄρχισε νὰ ἀντιμετωπίζεται καὶ νομικὰ ὡς δυνητικὰ ἐπικίνδυνη.
Ὅταν ὁ Βρετανὸς τράπερ M-Trap σκάρωνε στίχους γιὰ ἐπιθέσεις καὶ μαχαιρώματα, πρὶν ὄντως μαχαιρώσει ἕνα 15χρονο ἀγόρι μέχρι θανάτου, ὁ δικαστὴς ποὺ τὸν καταδίκασε σὲ ἰσόβια δήλωσε: «Ἰσχυρίστηκες ὅτι οἱ στίχοι σου ἦταν ἁπλῶς γιὰ ἐπίδειξη, ἀλλὰ δὲν τὸ πιστεύω καὶ ὑποψιάζομαι ὅτι περιμένατε τὴν κατάλληλη εὐκαιρία γιὰ ἐπίθεση».
Τὸ διαδίκτυο ἔχει τὴ δύναμη νὰ ἐνισχύει καὶ νὰ διαδίδει τὴν κουλτούρα τῆς βίας καί, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν ἔλλειψη εὐκαιριῶν καὶ κατεύθυνσης σὲ πολλὲς οἰκογένειες, πλημμυρίζει μὲ ἐγκληματικότητα τὴν πραγματικὴ ζωή.
Ἡ ἐφηβεία εἶναι ἡ περίοδος ποὺ γιὰ τοὺς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς ἡ μουσικὴ παίζει τὸν μεγαλύτερο ρόλο. Ὅταν ἡ τρὰπ γίνεται τὸ μέσο γιὰ πολλὰ παιδιὰ νὰ ἐκφραστοῦν καὶ νὰ ἐνταχθοῦν σὲ παρέες, αὐτὸ ἔχει μακροπρόθεσμες ἐπιπτώσεις στὴν ἀντίληψή τους γιὰ τὴν κοινωνία. «Σκάσε, π@@@@@α, μπουνιὲς μὴ σοῦ βάλω» λέει Ἕλληνας τράπερ ἀναφερόμενος σὲ γυναῖκα. Ἀλήθεια, μεγαλώνοντας μὲ τέτοιους στίχους τὶς ἑπόμενες γενιὲς μποροῦμε νὰ ἐλπίζουμε σὲ μείωση τῶν γυναικοκτονιῶν;
ΣΤΙΧΟΙ ΤΡΑΠ «ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ»
Snik – «Colpo grosso»:
«Φέρε τὸ πιστόλι στὴν τσέπη
Ξέρεις, μὴ μὲ κάνετε ἔτσι
Χορεύουν οἱ π@@@@νες σὰ ντέφι
Ξέρεις, τὸ σκοτώνω ὅταν ἁπλὰ ἔχω κέφι
Δὲ θέλω χρόνο μαζί σου
Ἄμα δὲν γουστάρεις, γ@@@σου
Ἔχω τὸ ἐννιάρι στὴν τσέπη».
Τhug Slime – «Θεῖος»
«Στὸ ΠΡΟ-ΠΟ σκάω μὲ μάσκα καὶ ἀδειάζει τὸ ταμεῖο
Θέλω ἕνα glock 26 καὶ ἕνα Ruger
Δὲν πληρώνω καὶ ὁ ἴδιος εἶμαι shooter
Εἶσαι ρουφιάνα κατσαρίδα, σήκω φύγε ἀπὸ δῶ
Πρὶν σὲ πατήσω καὶ σὲ ἀφήσω νεκρό».
ILLEOo – «Skase, p@@@@@a»
«Μὲ ψάχνουν μπάτσοι, μὰ δὲν θὰ τοὺς κάτσει
Πουλάω την ντόπα, καὶ τὴν ἀγοράζει
Σκάσε, π@@@@@α, μπουνιὲς μὴ σοῦ βάλω
Κερνᾶνε γραμμὲς καὶ γ@@@@ε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο».
