Ἰωάννου Κ. Ἀγγελοπούλου
ΑΘΩΝΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ
περιοδικὸ Ἀκτῖνες
(2018) 116-117
Ἕνα ἐνδιαφέρον βιβλίο ἐκυκλοφορήθη
τὸ τελευταῖο διάστημα. Ἐπιγράφεται «Ὁ μοναχὸς ποὺ ἔγινε C.E.O. 1000 χρόνια ἀθωνικὸ management». Στὸ βιβλίο
αὐτὸ γίνεται μία σύγκρισις τοῦ τρόπου λειτουργίας καὶ διοικήσεως τῶν Ἱερῶν Μονῶν
τοῦ Ἁγίου Ὄρους μὲ τοὺς τρόπους λειτουργίας καὶ διοικήσεως κάποιων μεγάλων
πολυεθνικῶν ἑταιρειῶν. Τὸ συμπέρασμα τοῦ συγγραφέως εἶναι ὅτι ἡ παράδοσις τοῦ Ἁγίου
Ὄρους εἶναι συμβατὴ μὲ τὶς ἐπιστημονικὲς θεωρίες βάσει τῶν ὁποίων σήμερα διοικοῦνται
καὶ λειτουργοῦν μεγάλες πολυεθνικὲς ἑταιρεῖες. Ἀντιγράφομε ὡρισμένα
χαρακτηριστικὰ ἀποσπάσματα γιὰ τὸ περιεχόμενο τοῦ βιβλίου ἠντλημένα ἀπὸ τὸ
διαδίκτυο:
Στὸ βιβλίο «ὑπάρχουν πολλὰ
παραδείγματα παραλληλισμοῦ μὲ πολυεθνικὲς ἑταιρεῖες. Γιὰ παράδειγμα, μία ἀπὸ τὶς
ἀρχὲς τοῦ ἀθωνικοῦ management εἶναι ἡ Περιοδικὴ Ἀλλαγὴ Ἐργασιῶν (Rotation
Learning Model). Δηλαδὴ θεωρεῖται καλὸ ὁ μοναχὸς νὰ ἔχει πάνω ἀπὸ μία ἐργασίες ὑπ'
εὐθύνη του γιὰ νὰ μπορεῖ νὰ ἀποκτᾶ νέες δεξιότητες (skills) δίπλα σὲ ἀνθρώπους
ποὺ ἔχουν μεγαλύτερη ἐμπειρία καὶ μποροῦν νὰ τοῦ μεταδώσουν τὴν τεχνογνωσία
τους. Αὐτὸ τὸν καθιστᾶ μακροπρόθεσμα χρήσιμο γιὰ τὸ μέλλον τῆς μονῆς». Συμφώνως
μὲ τὸ μοντέλλο αὐτὸ «τὰ στελέχη ἀναδεικνύονται περνῶντας ἀπὸ διαφορετικὲς
θέσεις σὲ διαφορετικοὺς γνωστικοὺς τομεῖς. Αὐτὸ βοηθᾶ νὰ ἀποκτήσουν μεγάλη ἐμπειρία
σὲ θέματα παραγωγῆς, διοίκησης καὶ ὀργάνωσης καὶ νὰ ἀναπτύξουν δεξιότητες σὲ
διαφορετικὲς ἀγορὲς καὶ βιομηχανίες. Στὴν Amazon, ἐπίσης, κάθε νεοπροσληφθεὶς
ξεκινάει νὰ δουλεύει ἀπὸ τὶς ἀποθῆκες γιὰ μία τουλάχιστον ἑβδομάδα, ἀνεξάρτητα ἀπὸ
τὴν εἰδικότητά του. Μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Rotation Learning Model ὁ ἐργαζόμενος ἀναπτύσσεται
καὶ ἐξελίσσεται σὲ διαφορετικὲς γνώσεις καὶ δεξιότητες, ἀφοῦ περνάει ἀπὸ πολλὲς
θέσεις καὶ αὐτὸ τὸν βοηθᾶ νὰ φύγει ἀπὸ τὴ ζώνη ἄνεσης (Comfort Zone)».
Ἐπὶ πλέον «οἱ μοναχοὶ προσέχουν
καὶ τὴ φυσική τους κατάσταση. Παρόλο ποὺ τρέφονται δύο φορὲς τὴν ἡμέρα, ἔχουν ἔντονη
κινητικότητα καὶ σωματικὴ ἄσκηση. Γυμνάζονται μὲ φυσικὸ τρόπο μέσα ἀπὸ τὶς ἀγροτικὲς
καὶ γενικότερα τὶς καθημερινὲς ἀσχολίες τους. Ἐξάλλου, γιὰ τὴν ἐκτέλεση τῶν
διακονημάτων (ἐργασίες) χρειάζεται καλὴ φυσικὴ κατάσταση ποὺ εἶναι ἀπαραίτητη
γιὰ νὰ ἀντέξει κάποιος τὶς καθημερινὲς ἐργασίες οἱ ὁποῖες μπορεῖ νὰ εἶναι
περισσότερες ἀπὸ μία καὶ νὰ διαρκοῦν ἀρκετὲς ὧρες. Ἡ σωματικὴ ἄσκηση εἶναι
χρήσιμη γιὰ τοὺς ἐργαζομένους. Δὲν εἶναι τυχαῖο ποὺ πολλὲς ἑταιρεῖες στὸ ἐξωτερικὸ
ἔχουν γυμναστήρια ἐντὸς τῶν ἐγκαταστάσεών τους. Ἄλλες ἑταιρεῖες, πάλι,
καλύπτουν μὲ δικά τους ἔξοδα τὴ συνδρομὴ τῶν ὑπαλλήλων τους σὲ κάποιο
γυμναστήριο σὲ περίπτωση ποὺ δὲν διαθέτουν χῶρο ἐντὸς τῶν ἐγκαταστάσεών τους. Εἶναι
καλὸ νὰ ὑπάρχει μέριμνα ὥστε ἡ πνευματικότητα τῶν ἐργαζομένων νὰ διευκολύνεται
μέσω τῆς σωματικῆς τους εὐεξίας (νοῦς ὑγιὴς ἐν σώματι ὑγιεῖ) καταλήγει ὁ
συγγραφέας τοῦ βιβλίου». (Πηγή: www.lifo.gr).
«Ἦταν περίπου 9 τὸ πρωὶ ὅταν
τέλειωσε ἡ Θεία λειτουργία καὶ κατευθυνθήκαμε πρὸς τὴν Τράπεζα γιὰ τὸ γεῦμα
(μεσημεριανό). Συνειδητοποίησα ἐκεῖ ὅτι ἀνάμεσα στοὺς ἐπισκέπτες δὲν ὑπῆρχαν
μόνο χριστιανοὶ ὀρθόδοξοι ἀλλὰ καὶ ἐπισκέπτες ἀπὸ ἄλλες θρησκεῖες καὶ ἐθνικότητες.
Ὁ σεβασμὸς τῶν ἀλλόθρησκων ἐπισκεπτῶν πρὸς τὸ Ἅγιο Ὅρος εἶναι θαυμαστός. Ἡ ὥρα
προσέλευσης στὸ γεῦμα ἢ στὸ δεῖπνο τηρεῖται ἀπὸ ὅλους εὐλαβικά. Σὲ περίπτωση ποὺ
κάποιος ἀργήσει, δὲν μπορεῖ νὰ καθίσει στὸ τραπέζι. Οἱ κανόνες τηροῦνται ἀδιακρίτως
ἀπὸ ὅλους καὶ αὐτὸ καθιστᾶ τὴ συνοχὴ τῆς δομῆς ἀκόμη πιὸ ἰσχυρή. Μόλις ὁλοκληρωθεῖ
τὸ γεῦμα, οἱ μονάχοι καὶ πάλι ἀποσύρονται διακριτικὰ γιὰ τὰ διακονήματά τους. Αὐτὴ
ἡ συμφιλιωμένη ἀλλὰ συνεπὴς σχέση μὲ τὸν χρόνο θυμίζει τὰ περιοδικὰ διαλείμματα
ποὺ σὲ μία ἐπιχείρηση εἶναι ἀπαραίτητα γιὰ τοὺς ἐργαζόμενους, προκειμένου νὰ
διεκπεραιώνουν καλύτερα καὶ πρόθυμα τὰ καθήκοντά τους. Παρατηρούσαμε τοὺς
μοναχοὺς μὲ πόση ἀφοσίωση ζύμωναν τὸ ψωμί, ἔπλεναν τὰ λαχανικά, περιποιοῦνταν
τοὺς κοινόχρηστους χώρους ἢ καθάριζαν τὰ δωμάτια ποὺ θὰ ὑποδέχονταν τοὺς νέους ἐπισκέπτες.
Ὅλοι ὑπηρετοῦσαν μὲ πίστη καὶ ὑψηλὸ αἴσθημα εὐθύνης τὸν κοινὸ σκοπό, ποὺ δὲν ἦταν
ἄλλος ἀπὸ τὴν καλύτερη δυνατὴ φιλοξενία τῶν ἐπισκεπτῶν. Κάποια στιγμὴ συνάντησα
στὸν διάδρομο τὸν πνευματικό μου καὶ ἀρχίσαμε νὰ μιλᾶμε. Ἀπὸ τὰ λεγόμενά του
κατάλαβα ὅτι τὸ διάστημα ἐκεῖνο ἔλειπε ὁ ἡγούμενος ἀπὸ τὴ Μονή. Ἀμέσως ἀναρωτήθηκα
σιωπηλὰ πῶς ἦταν δυνατὸν νὰ λειτουργοῦν ὅλα μὲ ἀπόλυτη ἀκρίβεια καὶ συνέπεια τὴ
στιγμὴ ποὺ ἀπουσίαζε “ὁ ἐπικεφαλῆς”. Ὁ θαυμασμός μου γιὰ τὴ δομὴ καὶ τὴν ὀργάνωση
ποὺ πρόδηλα φαινόταν μπροστά μου, ἦταν ἡ ἀρχὴ τῆς δικῆς μου προσωπικῆς ἔρευνας
γιὰ τὸ μυστικὸ αὐτῆς τῆς ἐπιτυχίας» (ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο δημοσιευμένο στὴν ἱστοσελίδα
www.huffingtonpost.gr).
Ὁ θαυμασμὸς τοῦ συγγραφέως ὅτι
παρὰ τὴν φυσικὴ ἀπουσία τοῦ Ἡγουμένου ὅλοι στὸ Μοναστήρι ἦταν στὶς θέσεις τους
καὶ ἐκτελοῦσαν τὰ καθήκοντά τους μᾶς ἐνεθύμισε ἕνα παρόμοιο περιστατικὸ ἀπὸ τὸν
βίο τοῦ ἁγίου Σιλουανοῦ τοῦ Ἀθωνίτου. Διαβάζομε ἐκεῖ ὅτι ὁ ἅγιος Σιλουανός, ὡς
Οἰκονόμος τῆς Μονῆς, ἦταν ὑπεύθυνος γιὰ τὴν ἐργασία πολλῶν ἀνθρώπων. «Εἶχεν ὑπὸ
τὰς διαταγὰς αὐτοῦ ἕως διακοσίους ἐργάτας. Τὸ πρωί, περιερχόμενος τὰ ἐργαστήρια,
ἔδιδεν ἐν γενικαῖς γραμμαῖς ὑποδείξεις εἰς τοὺς ἀρχιεργάτας καὶ κατόπιν ἐπέστρεφεν
εἰς τὸ κελλίον αὐτοῦ, ἵνα κλαύσῃ 'διὰ τὸν λαὸν τοῦ Θεοῦ'. Ἡ καρδία αὐτοῦ ἔπασχε
διὰ τοὺς ἐργάτας καὶ ἔχεε δάκρυα δι' ἕνα ἕκαστον αὐτῶν ... Μυστικῶς προσηύχετο ὁ
Γέρων ὑπὲρ 'τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ'. Οἱ ἐργάται ᾐσθάνοντο τοῦτο καὶ ἠγάπων αὐτόν. Οὐδέποτε
ἐπεβάρυνεν αὐτοὺς διὰ τῆς παρουσίας καὶ τῆς ἐπιτηρήσεως κατὰ τὴν ἐργασίαν· ἐκεῖνοι
δὲ περιποιητικοί, εἰργάζοντο μᾶλλον χαίροντες καὶ ἔτι πλέον δραστηρίως ἢ εἰς τοὺς
ἄλλους οἰκονόμους, οἵτινες 'ἠγρύπνουν διὰ τὰ συμφέροντα' τῆς Μονῆς. Ἀλλὰ ποῖος ἀγνοεῖ
ὅτι, ὅταν ὑπεισέρχηται ἡ μέριμνα τοῦ 'συμφέροντος', τότε ὁ ἄνθρωπος παραθεωρεῖται;
Τὸ συμφέρον, τὸ πραγματικὸν συμφέρον τῆς Μονῆς, ἔβλεπεν ὁ Γέρων πρὸ παντὸς εἰς
τὴν ἐργασίαν τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ»[1].
Ἐν κατακλείδι τὸ βιβλίο αὐτὸ
προβάλλει τὴν σοφία καὶ τὴν διάκρισι τῶν Πατέρων τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ τοὺς
κατατάσσει στοὺς κορυφαίους διαχειριστὲς τοῦ ἐμψύχου ὑλικοῦ καὶ τῶν φυσικῶν
πόρων, ὑγιῆ πρότυπα καὶ γιὰ τὴν λειτουργία τῶν ἐπιχειρήσεων μέσα στὴν κοινωνία.
[1] Σωφρονίου Σαχάρωφ, Ὁ ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης (Ἔσσεξ: Ἱ.Μονὴ Τιμίου Προδρόμου,
1999), σσ. 76-77.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου