Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2014

Ασκήσεις για τη Γ' Γυμνασίου: Μέγας Αθανάσιος, Μέγας Βασίλειος, Μοναχισμός (επιμέλεια Ε.Φιλοσόφου)


ΜΕΓΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ: ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΗΣ ΠΙΣΤΗΣ

  1. Σημείωσε στις παρακάτω προτάσεις την ένδειξη Σ (σωστό) ή Λ (λάθος)

α. Ο Μ. Αθανάσιος υποστήριξε τον όρο «ομοούσιος» στο Σύμβολο της πίστης. …
β. Ο Μ. Αθανάσιος πρωταγωνίστησε στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο.  …..
γ. Η θεολογία του Μ. Αθανασίου διαμόρφωσε τα 2 πρώτα άρθρα του Συμβόλου της Πίστης. …
δ. Ο Μ. Αθανάσιος ήταν Πατριάρχης Κων/λης.  ….


  1. Σημείωσε δίπλα από τις φράσεις την ένδειξη «Ορθόδοξο Δόγμα» (Ο.Δ.) ή «Αρειανισμός» (Α)

α. Ο Υιός και Λόγος του Θεού δημιουργήθηκε εν χρόνω. ……
β. Ο Υιός και Λόγος του Θεού είναι ομοούσιος με τον Πατέρα. ….
γ. Ο Χριστός είναι Θεάνθρωπος. ….
δ. Ο Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος για να γίνουμε εμείς θεοί. …..

  1. Ο Μ. Αθανάσιος χαρακτηρίζεται ως:
Μορφωμένος, γιατί……………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………
Μαχητικός, γιατί ………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………
Δημοφιλής, γιατί ………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………….
Δυναμικός, γιατί …………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………….

  1. Σχολίασε την σωτηριολογική συνέπεια της αίρεσης του Άρειου, όπως φαίνεται στην παρακάτω φράση του Μ. Αθανασίου:
« Αν ο Υιός ήταν κτίσμα, ο άνθρωπος θα παρέμενε θνητός, αφού δε θα ενωνόταν με τον Θεό, γιατί το κτίσμα δεν μπορεί να ενώσει τα κτίσματα με τον Θεό».
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

  1. Ποια στοιχεία της ζωής του Μ. Αθανασίου μας θυμίζουν έναν γνήσιο εκκλησιαστικό ηγέτη;
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………



 ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: ΕΝΑΣ ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ ΙΕΡΑΡΧΗΣ

  1. Σημείωσε στις παρακάτω προτάσεις την ένδειξη Σ (σωστό) ή Λ (λάθος)

α. Η τέλεια κοινωνία, σύμφωνα με τον Μ. Βασίλειο, προέρχεται από την πνευματική αλλαγή των ανθρώπων. …
β. Τα κοινωνικά θέματα δεν απασχολούσαν τα ενδιαφέροντα του Μ. Βασιλείου.  …..
γ. Ο Μ. Βασίλειος πρόβαλε τις αρχές της κοινοκτημοσύνης και της αλληλεγγύης μεταξύ των ανθρώπων. …
δ. Ο Μ. Βασίλειος εδραίωσε με το έργο του το πρότυπο της ατομικής ιδιοκτησίας.  ….


  1. Ο Μ. Βασίλειος χαρακτηρίζεται ως:
……………………, γιατί φοίτησε στην Καισάρεια και στις φιλοσοφικές σχολές Αθήνας και Κων/λης με εξαιρετικές επιδόσεις σε όλες τις επιστήμες.
……………………, γιατί συνέταξε μοναστικά  κείμενα, έγραψε περισσότερες από 300 επιστολές και έργα δογματικά και ποιμαντικά.
…………………….,  γιατί ιδρύει την Βασιλειάδα, οργανώνει εράνους, εργάζεται ως γιατρός ή ως απλός χειρώνακτας εργάτης, βοηθά όσους είχαν ανάγκη, κηρύττει την ορθή πίστη, οργανώνει τις μοναστικές κοινότητες, συγγράφει διάφορα έργα, συγκρούεται με την κρατική εξουσία.
……………………., γιατί, χωρίς να υπολογίσει τις συνέπειες για τη ζωή του, συγκρούεται με την κρατική εξουσία και τον αυτοκράτορα.
…………………….., γιατί προασπίζει την ορθόδοξη πίστη έναντι των αρειανών, που κατακλύζουν τότε την Εκκλησία.

  1. Αφού συμβουλευτείς τα κείμενα του Μ. Βασιλείου στο βιβλίο τι θα έλεγε σήμερα ο ίδιος στους:
Πολιτικούς:…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
Πλούσιους……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Στους καθημερινούς ανθρώπους…………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..

  1. Ποια σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα αντιμετωπίζονται με τις παρακάτω ενέργειες του Μ. Βασιλείου;
 α. Καταδίκαζε όσους εκμεταλλεύονταν τους συνανθρώπους τους και πλούτιζαν από τις συμφορές των άλλων.
β. Καυτηρίαζε την ακόρεστη επιθυμία για πλουτισμό.
γ. Στηλίτευε την αδικία και κατέκρινε τις διακρίσεις ανάμεσα στους ανθρώπους

α.…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….β. ……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
γ. …………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
  1. Ακροστιχίδα: Το όνομα του αγίου που μάθαμε σήμερα.
Τεράστιο συγκρότημα κτιρίων που έκτισε                        Βασιλειάδα
Και εκεί σπούδασε                                                        Αθήνα
Ήταν και των φτωχών, γιατί τους βοηθούσε                   Συμπαραστάτης
Την υπερασπίστηκε με όλες του τις δυνάμεις                  Ισοτιμία
Εξ αιτίας του οργάνωσε συσσίτια                                   Λιμός
Ήρθε σε ρήξη με αυτήν                                                  Εξουσία
Σε αυτόν τον ποταμό ασκήτευσε                                    Ίρις
Θεμελίωσε αυτήν του μοναχικού βίου                              Οργάνωση
Αντιμετώπισε και αυτές στη ζωή του                               Συκοφαντίες


ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ – ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΣ

1.     Συμπλήρωσε τα κενά των παρακάτω ορισμών:

α. Τι ονομάζεται άσκηση;
Άσκηση, στην ……………………….. γλώσσα, ονομάζεται ο  ……………… του ανθρώπου εναντίον των …………. του και αποτελεί ….. από τα  ….. για την …………. του …………… με το Θεό.

β. Τι ονομάζεται εκκοσμίκευση;
Εκκοσμίκευση ονομάζεται η ………………. του κοσμικού ………………………. και του  τρόπου ………….  στην Εκκλησία.

2.     Σημείωσε στις παρακάτω προτάσεις την ένδειξη Σ (σωστό) ή Λ (λάθος)

1.     Ο μοναχισμός αγωνίζεται εναντίον της πλεονεξίας, του ατομικισμού και της ιδιοτέλειας. …
2.     Την πνευματική εποπτεία των μοναστηριών έχει ο ιερέας της περιοχής. …..
3.     Στον κοινοβιακό μοναχισμό  υπάρχει το σύστημα της ελεύθερης οικονομίας. ….
4.     Στα μεγάλα μοναστήρια υπήρχαν κέντρα αντιγραφής των κλασικών έργων της αρχαιότητας. …..
5.     Σκοπός της μοναχικής πολιτείας είναι η κατάκτηση της αυτογνωσίας (ταπείνωση). ……

3.     Αντιστοίχισε τις δύο παρακάτω στήλες:

1.     αναχωρητές                                         α. κανόνες λειτουργία κοινοβίου
2.     Μ. Αντώνιος                                         β. στηρίζει τον λαϊκό
3.     Παχώμιος                                            γ. αγώνας
4.     προσευχή, μετάνοια, νηστεία                 δ. ησυχαστές
5.     πλούτος, δόξα, έπαρση, πλεονεξία        ε. ασκητής στην καθημερινή δράση
6.     λαϊκός χριστιανός                             στ.  εκπρόσωπος του αναχωρητισμού
7.     Μ. Βασίλειος                                         ζ. ασκητικές μέθοδοι
8.     ασκητής                                                η. ιδρυτής κοινοβιακού μοναχισμού
9.     ησυχία                                               θ. αδιάλειπτη προσευχή στην ερημιά
10. άσκηση                                                ι. πειρασμοί του μοναχού

4.     Ακροστιχίδα: Ονομάζεται και αυτογνωσία

Άκμασε σε πολλά μοναστήρια                                   Τέχνη
     Αποτέλεσε σύμβολο του αναχωρητισμού                   Αντώνιος
     Ίδρυσε το πρώτο κοινόβιο μοναστήρι                         Παχώμιος
     Η εισβολή του κοσμικού φρονήματος                         Εκκοσμίκευση
     Εκεί εμφανίστηκαν οι πρώτες χριστιανικές κοινότητες Ιερουσαλήμ
     Υπήρχαν και τέτοια μέσα στα μοναστήρια                  Νοσοκομεία
     Το όνομα του Θεού που δόθηκε στο Μωυσή              Ων
     Η αδιάλειπτη προσευχή είναι                                     Συνεχής
     Και η αφιέρωση στο Θεό με τη μοναχική ζωή             Ησυχία