Μανώλη Κοττάκη,
Ὁ Θεὸς περνᾶ κάθε μέρα μπροστὰ ἀπὸ τὰ μάτια μας
Ἑστία 11 Νοεμβρίου 2024
Παρατηρῶ αὐτὲς τὶς μέρες ὅλους αὐτοὺς ποὺ προσπαθοῦν νὰ καταλάβουν γιατί κέρδισε ὁ Τράμπ. Γιατί ὁ κόσμος δὲν ἐξελίχθηκε σύμφωνα μὲ τὶς ἐπιθυμίες τους καὶ μὲ τοὺς σχεδιασμούς τους. Γιατί ὁ «ἀνορθολογισμὸς» κέρδισε τὸν «ὀρθολογισμό». Δὲν πρόκειται νὰ καταλάβουν. Διότι δὲν θέλουν νὰ καταλάβουν. Ἐκπροσωπῶντας ἕναν κόσμο ποὺ ἀποτυγχάνει ἀρνοῦνται νὰ ἀναλάβουν καὶ νὰ ἀναγνωρίσουν τὸ βάρος τῆς εὐθύνης τους. Κάθε ἀπόπειρα κατανόησής του εἶναι μάταιη.
Θὰ σταθῶ σὲ ἕνα θέμα ποὺ τέμνει ὁριζόντια τὴ μεγάλη ἐπιστροφὴ τοῦ συντηρητισμοῦ σὲ ὁλόκληρο τὸν κόσμο. Τὴ θρησκεία. Τὶς ἀξίες τοῦ χριστιανισμοῦ. Στὴν πατρίδα μας ὑπάρχουν κάποιοι γραφικοὶ ποὺ προσπαθοῦν νὰ πάρουν ἀξία ἐπιτιθέμενοι προκλητικότατα στὸν χριστιανισμό, στοὺς ὀρθοδόξους καὶ στὸ φρόνημά τους. Τὸ χριστιανικὸ ἦθος, ὅμως, πιὰ τοὺς προσπερνᾶ. Δὲν τοὺς δίνει ἀξία καὶ σημασία, ὅπως κάποτε. Δὲν σοκάρεται ἀπὸ τὶς προσβολές τους. Στὴ θέα τους στρέφει τὴν κεφαλή του ἀλλοῦ. Τοὺς στέλνει σιωπηρὰ στὰ ἀζήτητα τῆς Ἱστορίας. Προσέξτε μερικὰ διαδοχικὰ γεγονότα στὴν Ἑλλάδα καὶ στὸν κόσμο αὐτὸ τὸ διάστημα.
Λονδῖνο, γήπεδο Wembley, 10 Ὀκτωβρίου. Ἡ Ἐθνικὴ ὁμάδα ποδοσφαίρου τῆς Ἑλλάδος ἀντιμετωπίζει τὴν Ἐθνικὴ ὁμάδα τῆς Ἀγγλίας. Μετὰ τὸ 70ὸ λεπτὸ μπαίνουν ἀλλαγὲς στὸν ἀγῶνα ὁ Μάνταλος, ὁ Κωνσταντέλιας καὶ ὁ Πέλκας. Ὅλοι κάνουν τὸν σταυρό τους τρέχοντας τὰ πρῶτα μέτρα στὸν ἀγωνιστικὸ χῶρο τοῦ ἱστορικοῦ γηπέδου. Στὸ τέλος τοῦ ἀγῶνα ὁ σκόρερ τοῦ νικητήριου τέρμα- τὸς γιὰ τὴν Ἑλλάδα, Παυλίδης, κάνει ἐπίσης τὸν σταυρό του.
Τὸ σίριαλ
Σίριαλ «Φαμαγκούστα», 2 Νοεμβρίου. Δύο Κύπριοι ποὺ σὲ ἡλικία 12 ἐτῶν συνελήφθησαν τὸν Ἰούλιο τοῦ 1974 ἀπὸ στρατιῶτες του «Ἀττίλα» στὰ Κατεχόμενα καὶ θάφτηκαν ζωντανοὶ σὲ τάφους ποὺ τοὺς διέταξαν νὰ ἀνοίξουν μὲ τὰ ἴδια τους τὰ χέρια (μόνο τὸ κεφάλι τους ἐξεῖχε) διηγοῦνται στὴν κάμερα πῶς διασώθηκαν. Ἄρχισαν καὶ οἱ δύο νὰ κάνουν δυνατὰ τὴν προσευχή τους κοιτῶντας πρὸς τὸν οὐρανὸ καὶ νὰ ψάλλουν μὲ ὅλη τὴ δύναμη τῆς ψυχῆς τους τὸ «πάτερ ἡμῶν». Λίγο ἀργότερα, τοὺς ἐντόπισε μία περίπολος ἀνδρῶν τοῦ ΟΗΕ.
Τὸ θεώρησαν καὶ ἦταν θαῦμα. Γιατί στὸ σημεῖο ὅπου τοὺς ἔθαψαν οἱ βασανιστές τους δὲν περνοῦσαν συνήθως περίπολα. Ἦταν στὴ μέση του πουθενά. Ἕνας ἀπὸ τοὺς δύο ἄνδρες, ἡλικίας 70 ἐτῶν σήμερα, μὲ τὰ μαλλιὰ δεμένα κοτσίδα, ὅπως ὁ Τσίπρας στὰ νιᾶτα του, εἶπε στὴν κάμερα συγκινημένος: «Μὴ χάνουμε ποτὲ τὴν πίστη μας στὸν Θεό, αὐτὴ τὴν ὑπέρτατη δύναμη τῆς καλοσύνης. Ὅσα χρόνια κι ἂν περάσουν». Καὶ ἄφησε ἕνα δάκρυ νὰ κυλήσει ἀπὸ τὰ μάτια του.
Ἀμερικανικὲς προεδρικὲς ἐκλογές, 20 Ὀκτωβρίου: Ἡ ὑποψήφια πρόεδρος τῶν Δημοκρατικῶν καὶ τοῦ ρεύματος τοῦ ὀρθολογισμοῦ Κάμαλα Χάρις, βλέποντας τὶς δημοσκοπήσεις, ἀποφασίζει καὶ ἑορτάζει τὰ ἑξηκοστὰ γενέθλιά της σὲ δύο ἐκκλησίες Μεθοδιστῶν καὶ Εὐαγγελικῶν στὴν Τζόρτζια, οἱ χορωδίες τῶν ὁποίων τῆς ψάλλουν τὸ «happy birthday».
Θεσσαλονίκη, 26 Ὀκτωβρίου, ἑορτὴ ἁγίου Δημητρίου. Στὸν περίλαμπρο ναὸ ἐκτίθενται τὰ λείψανα τοῦ ἁγίου, τὰ ὁποῖα ἐπέστρεψαν στὴ Θεσσαλονίκη τὸ 1978. Ὅποιος θέλει νὰ προσκυνήσει στὸν ἅγιο γνωρίζει ὅτι θὰ πρέπει νὰ περιμένει στὴν οὐρὰ ὑπομονετικὰ τοὐλάχιστον μία ὥρα. Οἰκογένειες σαραντάρηδων μὲ τὰ παιδιά τους, νεαροὶ φοιτητές,
ὑπερήλικες κυρίες, τὸ μωσαϊκὸ τῶν γενεῶν, στέκονται καὶ περιμένουν γιὰ νὰ προσκυνήσουν τὸν Ἅγιο. Δὲν ἀκοῦς φωνές. Δὲν βλέπεις σπρωξίματα. Δὲν παρατηρεῖς θυμωμένα πρόσωπα. Μόνο γαλήνη. Καθένας ξέρει καλὰ γιατί βρίσκεται ἐκεῖ.
Βραδιὰ ἀμερικανικῶν προεδρικῶν ἐκλογῶν, 4 πρὸς 5 Νοεμβρίου: Ὁ ἐκλεγεῖς πλέον πρόεδρος τῶν ΗΠΑ Ντόναλντ Τρὰμπ ἀπευθύνεται τὴ βραδιὰ τῆς νίκης του στοὺς ὀπαδούς του καὶ κλείνει τὴν ὁμιλία τοῦ μὲ τὴ φράση «Ὁ Θεὸς νὰ σᾶς ἔχει καλά. Ὁ Θεὸς νὰ σᾶς εὐλογεῖ».
Αἴγινα, παραλία, ἑορτὴ ἁγίου Νεκταρίου, Σάββατο 9 Νοεμβρίου. Χιλιάδες κόσμου, κυριολεκτικὰ χιλιάδες, ἀνάμεσά τους δεκάδες Ρουμάνοι, εἶναι παρατεταγμένες στὶς δύο ἄκρες τοῦ δρόμου τοῦ λιμανιοῦ καὶ περιμένουν τὴ λιτανεία, κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ὁποίας κατεβαίνει στὴν πόλη ἡ κάρα τοῦ ἁγίου. Τοῦ οἰκουμενικοῦ αὐτοῦ ἁγίου ποὺ στὸ πέρασμά του ἀπὸ τὴν Ἀλεξάνδρεια, ἀπὸ τὴ Ριζάρειο Σχολή, ἀπὸ τὴν Εὔβοια, ἀπὸ τὴ Σκόπελο, ἀπὸ τὴν Αἴγινα βοηθοῦσε ἀδιακρίτως πολῖτες, ἀνεξαρτήτως θρησκεύματος, μὲ τὴν ἀπέραντη καλοσύνη του. Ἡ πομπή, στὴν κεφαλὴ τῆς ὁποίας εἶναι ἡ ἡλικίας 50 ἐτῶν ἡγουμένη Τιμοθέη (προγραμματίστρια, ποὺ ἐπισκεπτόταν κάποτε τὸ μοναστήρι ἐπιβαίνοντας σὲ μηχανὴ χάρλεϊ, φορῶντας μπότες), σταματᾶ ἔξω ἀπὸ τὸ παλαιὸ δημαρχεῖο. Καὶ ἀνάμεσα σὲ αὐτοὺς ποὺ ψάλλουν ἀκούγεται καὶ ἡ φωνὴ ἑνὸς ἱεράρχη ἀπὸ τὴ Ρουμανία νὰ ἀναπέμπει ὕμνους στὴ γλῶσσα του. Γιατί; Γιατί ὁ ἅγιος φανερώθηκε στοὺς κατοίκους αὐτῆς τῆς περιοχῆς σὲ δύσκολα χρόνια γιὰ νὰ τοὺς βοηθήσει καὶ ἀπὸ τότε χιλιάδες Ρουμάνοι κάνουν κάθε χρόνο 1.200 km καὶ πλέον γιὰ νὰ ἔρθουν στὴν Αἴγινα γιὰ νὰ προσκυνήσουν τη χάρη του. Αὐτὸ κάποιοι τὸ βαφτίζουν «ἀνορθολογισμό».
Στὸ στόχαστρο
Δὲν ξέρω τί γίνεται στὴν Ἀμερική. Ἀλλὰ οἱ δυνάμεις τοῦ ὀρθολογισμοῦ, ὅλους αὐτοὺς ποὺ παίρνουν δύναμη ἀπὸ τὶς ἰδέες τοῦ χριστιανισμοῦ ἐδῶ στὴν πατρίδα μας τοὺς λοιδοροῦν ὡς καθυστερημένους καὶ ὡς ψεκασμένους. Λοιδοροῦν ὅσους κοινωνοῦν τῶν ἀχράντων μυστηρίων. Λοιδοροῦν ὅσους νηστεύουν. Λοιδοροῦν ὅσους πιστεύουν στὰ θαύματα. Παίζουν, διακωμωδοῦν τὴν πίστη τους.
Τὴν παραμονὴ τῆς πανηγύρεως τοῦ ἁγίου ὁ μητροπολίτης Ὕδρας, Σπετσῶν καὶ Αἰγίνης Ἐφραίμ, περιστοιχιζόμενος ἀπὸ τὸν παναγιότατο μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Φιλόθεο καὶ τὸν σεβασμιότατο μητροπολίτη δράμας Δωρόθεο, λέει στοὺς συγκεντρωμένους στὸ δεῖπνο ποὺ ἀκολούθησε μετὰ τὸν μέγα ἑσπερινό: «Νηστεία σημαίνει ἀγαπῶ τὸν Χριστό. Ἂν κάνεις νηστεία καὶ δὲν ἀγαπᾶς τὸν Χριστό, στὴν πραγματικότητα βασανίζεις τὸν ἑαυτό σου. Τὸν καταπιέζεις νὰ φέρει σὲ πέρας κάτι ποὺ δὲν τοῦ ἀρέσει. Ἀλλὰ ἡ νηστεία εἶναι μία πράξη ἐλευθερίας. Ὄχι καταπίεσης. Ὄχι στέρησης».
Μεγάλη δύναμη
Στὴν πραγματικότητα, λοιπόν, ὁ χριστιανισμός, δρῶντας μέσα στὸν ἀποτυχημένο κόσμο τοῦ ὀρθολογισμοῦ, ποὺ μᾶς ἔφερε ὡς ἐδῶ, εἶναι μία νέα ἰδέα. Μία ἰδέα ποὺ ὅσοι τὴν ἀσπάζονται παίρνουν δύναμη. Τοὺς χαρίζεται δύναμη. Καὶ αὐτὴ ἡ νέα ἰδέα «ποτίζεται» ἀπὸ τὴ woke ἀτζέντα. Ὅποιος ἀμφισβητεῖ τὰ θεμέλια τοῦ κόσμου στὴν πραγματικότητα εἶναι ὁ καλύτερος χορηγὸς τῆς νέας αὐτῆς ἰδέας. Ποτὲ τὸ ἀφύσικο δὲν θὰ νικήσει τὸ φυσικό.
Γιὰ ἐκείνους ποὺ θεωροῦν ὅτι ξυπνήσαμε μιὰ ὡραία πρωία στὸ ἔτος μηδὲν καὶ τὰ φτιάξαμε ὅλα μόνοι μας οἱ ἄνθρωποι χωρὶς τὴν παραμικρὴ βοήθεια ἀπὸ πουθενά, ἢ ὅτι τὰ βρήκαμε ὅλα ἕτοιμα ὡς διὰ μαγείας, αὐτὰ εἶναι θέματα ἀκατανόητα. Ἀδιανόητα. Ἀπίστευτα. Ἡ δημιουργία τοῦ κόσμου γιὰ ἐκείνους εἶναι μόνο ἔργο τῶν ἀνθρώπων.
Καὶ γι’ αὐτὸ ὄχι ἁπλῶς δὲν θὰ καταλάβουν, ἀλλὰ θὰ συνεχίζουν νὰ τὰ μάχονται καὶ νὰ τὰ λοιδοροῦν. Ἀλλὰ ἐκεῖ βρίσκεται καὶ τὸ μυστικὸ τῆς μεγάλης ἐπιστροφῆς τοῦ νεοσυντηρητισμοῦ. Στὴν ὑποτίμηση. Στὴ βαθιὰ ὑποτίμηση τῶν πεποιθήσεων τοῦ ἄλλου. Καὶ γιὰ αὐτὸ ἡ μάχη αὐτή, ἀνεξαρτήτως τοῦ χρόνου ποὺ θὰ πάρει μέχρι νὰ ζήσουμε τὴν τελικὴ ἔκβασή της, δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι τίποτε ἄλλο ἐκτὸς ἀπὸ νικηφόρα. Οἱ νέες ἀξίες δοκιμάστηκαν καὶ φέρνουν τὴν καταστροφή. Ὅλο καὶ περισσότεροι ἄνθρωποι νιώθουν τὴν ἀνάγκη νὰ ἐπιστρέψουν στὶς παραδοσιακὲς ἀξίες. Στὶς κοινότητες καὶ στὸν ἄνθρωπο, ἐγκαταλείποντας τὴν ἀπληστία καὶ τὸ ἄτομο.
Ὁ Θεὸς περνᾶ κάθε μέρα μπροστὰ ἀπὸ τὰ μάτια μας. Στὸ πρόσωπο ἑνὸς ποδοσφαιριστῆ ποὺ κάνει τὸν σταυρὸ τοῦ, ἑνὸς ἀγνοουμένου ποὺ σώθηκε λέγοντας τὸ «πάτερ ἡμῶν», ἑνὸς πολιτικοῦ ποὺ τὸν εὐχαριστεῖ, ἑνὸς νέου ζευγαριοῦ ποὺ μὲ φοῦτερ καὶ σακίδιο περιμένει στὶς 12 ἡ ὥρα τὴ νύχτα στὰ σκαλιὰ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου νὰ ἀνέβει γιὰ νὰ προσκυνήσει τη Χάρη τοῦ, καὶ νὰ ἀκούσει τὸν πατέρα Δαμασκηνό, γέροντα πρωτοψάλτη Καλυβίων, νέας Σκήτης Ἁγίων Ἀναργύρων. Ἄλλοι τὸν βλέπουμε. Ἄλλοι δὲν τὸν βλέπουμε.
